به نام خداوند روزی‌رسان
اعتراض بازاریان و کسبه‌ی شهر بانه وارد چهارمین هفته‌‌ی خود شده است. این اعتراضات، از جمله پیامدهای ناکارآمدی رویکردِ رادیکالِ تمرکز‌گرایی می‌باشد که در نتیجه‌ی بی‌توجّهی به پژوهش‌های آمايش سرزمين و آسیب‌شناسیِ میدانی و بنیادی و نیز عدم رعایتِ اصولِ جهان‌شمولِ زیرساختی و روساختیِ توسعهی متوازن، به وقوع پیوسته است.
در گذشته‌های دور، پیش از شكل‌گیری دولت ملّی از بطنِ جهان مدرن، مرزها همواره توسط قدرت‌های سلطه‌جو درحال تغییر بوده و ملّت‌ها از احترام به حقّ تعیین سرنوشتِ سیاسی و اجتماعی و حاکمیتِ ملّی با قلمرو معیّن و جمعیت مشخص، برخوردار نبوده‌اند. این رویه در کشورهای توسعه‌نیافته که حاکمان‌شان، شوقِ سلطه‌طلبی بر مرزها را داشته‌اند، همچنان ادامه داشته و همین امر، موجب قوامِ پدیده‌ی«محرومیت»در عصر فن، رفاه و ارتباطات شده است.
نگرش منفی به مرزنشینان غرب کشور و اعمال فشارهای غيرمتعارف بر آنان، گرچه از زمان حکومت پهلوی تا پایان جنگ عراق با ایران ادامه داشت، اما سقوط صدام حسین، نقطه عطفی شد تا ارتباطات و تعاملات کُردهای ایران و عراق در زمینه‌های تجاری افزایش یابد و در پرتو نگاه نسبتاً غیرامنیتیِ حکومت ایران به این تعاملاتِ تجاریِ غیررسمی، بازارچه‌ها و فعالیت‌های مرزی در قالب کولبری و پیله‌وری در مناطق مختلف شکل بگیرند.
این بازارچه‌ها که از برترین بازارچه‌های مرزی در سطح کشور بودند گرچه مجوز رسمی از سوی دولت نداشتند، اما دولت در تداوم و ثبات آن‌ها نقشی مؤثر ایفا می‌کرد و علاوه بر ایجاد اشتغال برای شهروندان مناطق مرزی ایران، به تقویتِ اقتصاد کشور نیز کمک کرده اند و نیز باعث ایجاد جاذبه‌های تجاری در کنار جاذبه‌های طبیعی و افزایش مسافرت‌های سیاحتی به غرب کشور شده که به موجب آن، از یکسو مراودات اجتماعی و انسجام و همبستگی ملّی در میان شهروندان ایرانی با تنوّع‌های قومی و فرهنگی به ارمغان آمد و از سوی دیگر سرمایه‌گذاران بومی و منطقه‌ای همراه با مردم مرزنشین، مسؤولانه به تأمین زیرساخت‌های رفاهی و اقتصادی نظیر پاساژهای مدرن و اماکن تجاری، هتل‌های مجلّل و اماکن اقامتی، رستوران‌ها و سایر بنگاه‌ها مبادرت ورزیدند۰
به لطف وجود همین بازارها، مناطق مرزی غرب کشور، چنان میهمان‌نواز و دارای امنیت اجتماعی بوده است که به اذعان بسیاری از گردشگرانِ مقیم در چادرها و کمپ‌های اقامتی، می‌توان گفت امنیتی که در شهرهای مرزی وجود داشته در شهرهای مرکزی وجود ندارد.
افزایش مبادلات کالا بـه‌صورت رسمی برای جهت‌دهی تجارت به‌سمت مزیت‌های نسبی، گسترش همکاری‌های همه‌جانبه‌ی بین مناطق آزاد، توسعهی بازارچه‌های مرزی بین منطقه‌ای، ایجاد سودهای تجاری، کاهش قیمت کالاها، همگرایی میان عرضه و تقاضا و ایجاد درآمد و نیز اشـتغال و امنیت برای مرزنشینان، از جمله آثار مثبت توسعهی مبادلات مرزی است. به علاوه، توسعه‌یافتگی اقتصادی مناطق مرزی و رفاه نسبی در ایـن مناطق می‌تواند سبب کاهش برخی از مشکلات مرزی شود و از تخلیه‌ی جمعیتی مناطق مرزی جلوگیری کند.
مردم محروم و رنج‌دیده‌ی مناطق مرزی، به رغم آنکه صدمات جانی و خسارات مالی فراوانی را در جنگ تحمیلی متقبّل شدند، اما طی این سال‌ها و در مقاطع مختلف، مخصوصاً در انتخابات متعدد که به فراخوانی نظام جواب مثبت داده‌اند، توقع داشتند دولت‌های مختلف، در راستای جبران خسارات وارده و رفعِ محرومیت ناشی از موقعیت مرزی، اقدام به سرمایه‌گذاری‌های توسعه‌آفرین نظیر ایجاد منطقه‌ی آزاد تجاری، تأسیس کارخانه‌های تولیدی و صنعتی و ایجاد زیرساخت‌های گردشگری مانند: ارتقای حمل و نقل عمومی و تاسیس فرودگاه و ایجاد خطوط راه‌آهن و احداث هتل‌ها و غیره نمایند که تا کنون نه تنها این انتظارات جامه‌ی عمل نپوشیده است بلکه چنین به‌نظر می‌رسد دولت فعلی بدون فراهم کردن بدیل و جایگزین برای مشاغلی که با اجرای این طرح با کساد و رکود مواجه می‌شوند، اقدام به مسدودسازی معابر مرزی کرده و باعث ایجاد نارضایتی مردم مرزنشین شده است.
اعتراض مدنی و مسالمت‌آمیز اخیر بازارایان بانه، که طبق قانون اساسی و منشور حقوق شهروندی، یک حقّ قانونی محسوب می‌شود، فاقد هرگونه خشونت و انگیزه‌های سیاسی بوده و صرفاً با زبانِ نمادینِ سکوت، به طرح مطالبه‌ی عادی‌سازی شرایط شغلی خویش جهت امرار معاش پرداخته و به رغم آنکه دشمنان و بدخواهان ایران عزیز در پی سودجویی از این اعتراض مدنی و هدایت آن به سوی مقاصد سیاسی هستند، اما مردم نجیب بانه، هوشیارانه مانع از انحراف این حرکت مدنی از اصالت خود گردیده‌اند. با این وصف، همچنان امیدوارند که نهادهای دولتی و تقنینی صدای آن‌ها را بشنوند و در جهت محرومیت‌زُدایی، گام‌های اساسی و جدی بردارند.
در این راستا، شورای منطقه‌ی غرب جماعت دعوت و اصلاح، پیشنهادهای زیر را به مراجع مدیریتی و تصمیم‌ساز دولتی ارائه می‌دهد:
1. تعلیق اجرای مصوبه‌ی مسدودسازی معابر مرزی؛
2. تقویت زیرساخت‌های تولیدی، صنعتی و بازرگانی بویژه صنعت گردشگری، کشاورزی، دامپروری و فعالیت‌های تجاری و صادراتی در مناطق غربی کشور؛
3. آماده‌سازی مشاغل و ظرفیت‌های توسعه‌آفرین، قبل از اجرای هرگونه مصوبه‌ای که مشاغل فعلی را با تهدید مواجه می‌سازد؛
4. به‌کارگیری نیروهای بومی بویژه قشر جوان و نخبه، در اجرای طرح‌ها و برنامه‌های مختلف و پرهیز از هرگونه نگرش سلیقه‌ای و هویّتی در به‌کارگیری نیروها؛
5. پیگیری لایحه‌ی منطقه‌ی آزاد تجاری، در برخی از مناطق غربی کشور نظیر بانه و اجرای قطعی آن؛
در پایان، کماکان توقع می‌رود که مردم شریف بانه، آرامش خود را حفظ و از مجاری قانونی و مسالمت‌آمیز، مطالبات خویش را پیگیری نمایند و از دولت تدبیر و امید نیز انتظار می‌رود که در این خصوص اقدام به تجدیدنظر کرده و به‌جای قطع و مسدودسازی فوری و آنی شرایطی که نان و معیشت مردم مرزنشین سال‌هاست از طریق آن تامین می‌شود، به مدیریت و بهسازی این شرایط کمک نماید.
شورای منطقه‌ی غرب جماعت دعوت و اصلاح
۱۳۹۷/۰۲/۱۸
نظرات